با افزایش قیمت مصالح موجود در بازار و هچنین قرارگیری ایران در منطقه لرزه خیزی بالا نیاز به سبک سازی ساختمان لازم به نظر می رسد جهت سبک سازی ساختمان بایستی مصالح نوین و سبک استفاده می شود یکی از این مصالح های سبک بلوک سبک بتنی هوادار اتوکلاو شده یا بتن هوادار اتوکلاوی (Autoclaved Aerated Concrete - AAC) است.
اگر نگاهی به بتن هوادار اتوکلاو شده (AAC) بی اندازیم مشاهده می شود که تاثیر خیلی زیاد دارد: این بتن با تشکیل یک ساختار حباب ماکروسکوپی یکدست با چگالی کم ساخته می شود. شکل 1 وزن مخصوص بلوک AAC را با دیگر بلوک ها مقایسه می کند و تاثیر آن از لحاظ محیط زیستی را نشان می دهد.
شکل (1)- مقایسه وزن مخصوص بلوک های AAC با دیگر بلوک ها
بلوک سبک بتنی هوادار اتوکلاو شده یا بتن هوادار اتوکلاوی (Autoclaved Aerated Concrete - AAC) همان بتن گازی سبک یا متخلخل میباشد. این نام برای بتن هوادار تولید شده در اروپا در نظر گرفته شدهاست. در سال ۱۹۲۴ میلادی توسط مهندس آرشیتکت سوئدی اختراع و به جامعه مهندسین معرفی گردید. این بتن هماکنون در اروپا و آمریکا به نامهای تجاری HEBEL , YTONG یا Siporex ارائه میشود و در ساخت و ساز نیز بسیار از آن استفاده میشود. این بتن در صنعت ساختمانسازی به هبلکس یا سیپورکس و آران لکس معروف است.
ساخت این محصول به روش اختلاط و پخت مواد اولیه انجام میگیرد.Johan Axel Erikson مهندس آرشیتکت سوئدی پس از آزمایشها متعدد دریافت که اگر عمل آوری این مواد در حرارت و فشار زیاد انجام شود، یک محصول بتنی متخلخل با مقاومت بالا به دست میآید که به علت وجود حبابهای گاز در آن، یک عایق خوب نیز محسوب میشود. این محصول پس از تغییراتی در فرمولاسیون Autoclaved Aerated Concrete و به اختصار AAC نام گرفت.
در حدود ۱۹۴۳ آلمانیها نیز از این تکنولوژی استفاده کرده و AAC را تحت نامهای تجاری مختلف تولید کردند. همگام با سوئد و آلمان، انگلستان نیز خاکستر را جایگزین سیلیس کرده و مدت زیادی است که بلوک AAC تولید شده را در صنعت ساختمان استفاده میکنند. در حال حاضر، با تغییرات کوچک در فرمولاسیون و فرایند مربوط به AAC، تغییرات چشمگیری در ساختار آن فراهم آمده و این تغییرات موجب تقویت ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی AAC شدهاست. در سالهای اخیر بیش از ۴۵۰ تولیدکننده در ۴۱ کشور جهان AAC را تولید و به بازار عرضه میکنند.
مزایای بلوک AAC
و از مزایای آن می توان به سازگار با محیط زیست ، سبک بودن، مقاوم برابرآتشسوزی و رطوبت ، نصب آسان و عایق بندی برودتی و حرارتی عالی را نام برد.
اما این سوال در مورد مضرات آن- درست است؟ اگرچه مزایای استفاده از بلوک های AAC بسیار بالاتر از معایب آن است ، اما دارای معایب قابل ملاحظه ای است:
1- ترک خوردگی در دیوارها: برای از بین بردن ترک های شیرینکیج و ترک های تمرکز تنش باید اقدامات احتیاطی را انجام دهیم.
2- برای دیوارهای باربری مناسب نیست:
به علت وزن سبک آن نمی توان در سازه های باربر استفاده کرد در صورت استفاده از بلوک های AAC برای سازه های باربری، باید با نظر مهندسی بررسی و انجام شود.
3- نصب وسایل بر روی دیوار
اگر شما نیاز به نصب مبلمان در دیوار های بلوکب AAC را دارید ، باید از رول پلاک استفاده کنید و نمی توانید فقط میخ بزنید.