بخش اول: کنترل پروژه (آشنایی با مفاهیم برنامه ریزی پروژه )
پروژه طبق تعریف PM عبارتند از مجموعه فعالیت های موقتی برای تحقق یک تعهد و ایجاد یک محصول یا ارائه یک خدمات مشخص است. ویژگی های پروژه عبارتند از 1- منحصر به فرد و غیر تکراری است. 2- دارای یک نتیجه عینی در قالب محصول یا ارائه خدمات است. 3- موقتی است بدین معنی که نقطه شروع و پایان دارد. 4- باید بتوان آن را به اجزا گسسته تقسیم کرد. 5- هرجز دارای زمان و منابع خاص خود است.
مدیریت چنین پروژه هایی برای حصول بهترین نتیجه یک امر بدیهی است و مهمترین رسالت کنترل پروژه ایجاد تعهد و مسئولیت در قبال برنامه زمانبندی است که مانع از به تاخیر افتادن پروژه و هزینه های مرتبط می گردد. موفقیت در مدیریت یک پروژه مستلزم اتمام به موقع (زمان)، به اندازه بوجه مشخص شده خرج گردد(هزینه) و مطمئن شوید که مشتریان شما از کار انجام شده راضی هستند(حوزه). این سه قسمت را به عنوان سه ضلع مثلث پروژه (شکل1) تعریف می گردد.
شکل 1- مثلث پروژه
با افزایش زمان (تاخیر در پروژه) هزینه پروژه افزایش می یابد و هزینه های تاخیر پروژه عبارتند از :
1- هزینه دیر رسیدن به بهره برداری یا سود از دست رفته
2- هزینه ناشی از افزایش قیمت منابع مصرفی
3- افزایش هزینه کاری
4- هزینه تمدید مجوز ها و پیمان نامه ها
انواع روش های کنترل پروژه
1- روش CPM
2- روش نمودار گانت
روش دوم همان روش استفاده شده در نرم افزار های کنترل پروژه همانند MSP می باشد. برای آشنایی بیشتر با این روش ها می توانید فایل آموزشی MSP را به صورت فایل PDF از زیر دانلود کنید. در صورت تمایل به آموزش به صورت فیلم پیغام خود را به صورت ایمیل در قسمت نظر سنجی ارسال نمایید تا فایل آن برای شما ارسال گردد. اولین قسمت فیلم آموزشی نرم افزار MSP را می توانید در از لینک زیر دانلود نمایید.
آموزش نرم افزار کنترل پروژهMP4
عنوان: آموزش نرم افزار مدیریت پروژه قسمت اول
حجم: 9.45 مگابایت
آموزش نرم افزار کنترل پروژه MP4
عنوان: آموزش نرم افزار مدیریت پروژه قسمت دوم
حجم: 18 مگابایت
MP4آموزش نرم افزار کنترل پروژه
عنوان: آموزش نرم افزار مدیریت پروژه قسمت سوم
حجم: 12 مگابایت
عنوان: آموزش کنترل پروژه
حجم: 20.4 مگابایت
بخش دوم : کنترل پروژه (آشنایی با مفاهیم برنامه ریزی پروژه )
در بخش اول آموزش کنترل پروژه های عمرانی با MSP در شهرعمران سازه به تعریف پروژه و مثلث پروژه را تعریف نمودیم در این بخش اضلاع این مثلث (زمان، هزینه، حوزه) می پردازیم.
1- مدیریت محدودیت های پروژه(زمان، هزینه، حوزه)
مدیریت پروژه در واقع ایجاد تعادل بین سه ضلع مثلث است زیرا این سه ضلع با هم ارتباط دارند و با تغییر یکی از آنها لااقل یک ضلع دیگر آن نیز تغییر خواهد کرد.
1-1- زمان
اگر مدت زمان پروژه را کاهش دهیم مجبور به افزایش منابع می شویم تا در مدت زمان مشخص شده پروژه به اتمام برسد و شکل (2) گویای همین مطلب است.
شکل(2)- کاهش زمان انجام پروژه
2-1- هزینه ( بودجه)
اگر هزینه (بودجه) پروژه کم شد، آنگاه انجام پروژه خود به خود به زمان بیشتری نیاز دارد زیرا توانایی آن را ندارید که برای منابع بیشتری یا منابهعی با همان کیفیت پول پرداخت کنید. اگر نتوان زمان پروژه را افزایش داد بایستی منابع را کاهش دهید مثلا تعدیل نیرو کنید. زیرا منابع کمتر هرگز نمی توانند تمام کاری را که برنلمه ریزی کرده اید، در همان مقدار زمانی که فرصت دارید انجام دهند. شکل (3) تاثیر تغییر هزینه بر روی پروژه را نشان می دهد.
شکل(3)- تغییر بودجه پروژه
3-1- حوزه پروژه
اگر حوزه پروژه زیاد شود، به زمان و یا منابع (به خصوص بوجه) بیشتری نیاز دارید. اگر بعد از این که کار روی پروژه را شروع کردید، حوزه زیاد شود، آن را خزش حوزه می گویند. در پروژه های عمرانی افزایش 25 درصد و یا تعریف پروژه جدید در کنار آن پروژه می تواند به عنوان خزش پروژه تعریف شود. شکل (4) تاثیر تغییر حوزه بر روی پروژه را نشان می دهد.
شکل(4)-اثیر تغییر حوزه بر روی پروژه
4- آشنایی با استاندارد مدیریت جهانی (PMBOK)
این استاندارد به نام پیکره مدیریت پروژه یا گسترش مدیریت پروژه نامیده می شود. این استاندارد با استفاده از گروه های فرآیندی 5 گانه دانش های 10 گانه مدیریت پروژه را در هر یک از آن گروه ها با جزئیات مشخص نموده و وظایف آنها را تعیین کرده است. شکل (5) فرایند 5گانه را بیان نموده است. این فرایند ها عبازتند از
1- فرآیند آغازین: فرایندی که در آن توجیه پذیری پروژه بررسی می گردد.
2- فرآیند برنامه ریزی: برنامه اجرایی پروژه در این فرآیند انجام می شود
3- فرآیند اجرایی: پروژه شروع به اجرا می شود.
4- فرآیند های کنترلی: کنترل اجرای صحیح پروژه و طبق برنامه بودن آن کنترل می گردد.
5- فرآیند پایانی: فرآیند تحویل پروژه و تعمیر و نگهداری پروژه اجرا شده انجام می گردد.
در تمام این 5 فرآیند، نیاز به دخالت دادن 10 حوزه دانش که شامل 4 حوزه دانش اصلی ( شامل : هزینه، زمان، مدیریت محدود) و 6 دانش تسهیل کننده(شامل: مدیریت منابع انسانی، مدیریت ارتباطات، مدیریت ریسک، مدیریت تدارکات، مدیریت ذینفعان و دانش مدیریت یکپارچه) است.
شکل(5)- فرایند 5گانه مدیریت پروژه
1-4- نتیجه گیری کلی:
زمان، هزینه و حوزه سه عنصر اصلی هر پروژه هستند. برای این که یک مدیر پروژه موفق باشید باید تا حدی از نحوه و میزان تاثیر هر یک از این سه عنصر روی پروژه مطلع باشید. اطلاع کافی از روند 5 فرآیند و تسلط بر 10 دانش مدیریتی و تاثیر هر یک از آنها بر روی یکدیگر، در حقیقت ابزاری برای مدیریت عالی در تمام پروژه ها است.
مثال ساده آموزش رایگان کنترل پروژه را می توانید از لینک زیر تما شا کنید.
قسمت اول
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/ueTbG
قسمت دوم
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/ANi6X
قسمت سوم
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/DWpPZ
قسمت چهارم
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/gAY6R
قسمت پنجم
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/mAjdu
قسمت ششم
https://www.aparat.com/user/dashboard/video_stat/videohash/DItL9
بخش سوم: ساختار شکست کار(WBS)
در بخش های قبل مفاهیم کنترل پروژه های عمرانی مفاهیم کنترل پروژه را یاد گرفتیم در مرحله بعد بایستی بتوانیم بر اساس استاندار PMBOK یک ساختار شکست استاندارد بسازیم. آموزش های قبل را می توانید از صفحه کنترل پروژه های عمرانی با MSP ببینید.
قواعد اجباری در تنظیم ساختار شکست کار
1- قاعده 100 درصد
ساختار شکست کار باید جامع و مانع باشد، یعنی تمام کارهای پروژه را در خود جای دهد و کاری از قلم نیفتاده باشد و کار اضافه ای نیز نداشته باشد. این قاعده باید علاوه بر کل ساختار شکست کار، در تمام سطوح و زیرمجموعه های آن نیز برقرار باشد.
2- قاعده مبتنی بودنِ ساختار بر تحویل شدنی ها
عناصر ساختار شکست کار تحویل شدنیهای پروژه را نشان میدهند و در پایینترین سطح به فعالیتها (کارها) ختم خواهد شد. ساختار درباره کارهای پروژه است، ولی عناصر آن از جنس کار نیستند، بلکه از جنس تحویلشدنی ها (محصولها) هستند. هرچه عنصری در ساختار شکست کار بالاتر قرار داشته باشد، باید تحویلشدنی مهمتر و کلانتری در پروژه باشد.
فرآیند تهیه ساختار شکست کار
بهتر است ساختار شکست کار را در مراحل زیر تهیه کرد.
شکل 1-فرآیند تهیه ساختار شکست کار
